Macula-oedeem

Artikel
2021-01-31

Macula-oedeem is de ophoping van vocht in de macula, een gebied in het midden van het netvlies. Het netvlies is het lichtgevoelige weefsel aan de achterkant van het oog en de macula is het deel van het netvlies dat verantwoordelijk is voor een scherp, recht vooruit zicht. Vloeistofophoping zorgt ervoor dat de macula opzwelt en dikker wordt, wat het zicht verstoort.

Wat zijn de symptomen van macula-oedeem?

Het belangrijkste symptoom van macula-oedeem is wazig of golvend zicht dichtbij of in het midden van uw gezichtsveld. Kleuren kunnen ook vervaagd of vervaagd lijken. De meeste mensen met macula-oedeem hebben symptomen die variëren van licht wazig zicht tot merkbaar verlies van gezichtsvermogen. Als er slechts één oog is aangetast, merkt u mogelijk pas dat uw zicht wazig is als de toestand vergevorderd is.

Wat veroorzaakt macula-oedeem?

Macula-oedeem treedt op wanneer er abnormale lekkage en ophoping van vocht in de macula is van beschadigde bloedvaten in het nabijgelegen netvlies. Een veel voorkomende oorzaak van macula-oedeem is diabetische retinopathie, een ziekte die mensen met diabetes kan overkomen. Macula-oedeem kan ook optreden na oogchirurgie, in combinatie met leeftijdsgebonden maculaire degeneratie, of als gevolg van ontstekingsziekten die het oog aantasten. Elke ziekte die de bloedvaten in het netvlies beschadigt, kan macula-oedeem veroorzaken.

Diabetisch macula-oedeem (DME)

Diabetisch macula-oedeem (DME) wordt veroorzaakt door een complicatie van diabetes die diabetische retinopathie wordt genoemd. Diabetische retinopathie is de meest voorkomende diabetische oogziekte en de belangrijkste oorzaak van onomkeerbare blindheid bij Amerikanen in de werkende leeftijd. Diabetische retinopathie treft meestal beide ogen.

Diabetische retinopathie wordt veroorzaakt door aanhoudende schade aan de kleine bloedvaten van het netvlies. Het lekken van vloeistof in het netvlies kan leiden tot zwelling van het omliggende weefsel, inclusief de macula.

DME is de meest voorkomende oorzaak van gezichtsverlies bij mensen met diabetische retinopathie. Een slechte bloedsuikerspiegel en aanvullende medische aandoeningen, zoals hoge bloeddruk, verhogen het risico op blindheid bij mensen met DME. DME kan in elk stadium van diabetische retinopathie voorkomen, hoewel de kans groter is dat het later optreedt naarmate de ziekte voortschrijdt.

Deskundigen schatten dat ongeveer 7,7 miljoen Amerikanen diabetische retinopathie hebben en daarvan hebben ongeveer 750.000 ook DME. Een recente studie suggereert dat niet-Spaanse Afro-Amerikanen drie keer meer kans hebben om DME te ontwikkelen dan niet-Spaanse blanken, hoogstwaarschijnlijk vanwege de hogere incidentie van diabetes bij de Afro-Amerikaanse bevolking.

Oogchirurgie

Macula-oedeem kan zich ontwikkelen na elk type operatie dat in het oog wordt uitgevoerd, inclusief operaties voor cataract, glaucoom of netvliesaandoening. Een klein aantal mensen dat een staaroperatie heeft ondergaan (experts schatten slechts 1-3 procent) kan binnen een paar weken na de operatie macula-oedeem ontwikkelen. Als een oog is aangetast, is er een kans van 50 procent dat het andere oog ook wordt aangetast. Macula-oedeem na een oogoperatie is meestal mild, van korte duur en reageert goed op oogdruppels die ontstekingen behandelen.

Leeftijdsgebonden maculaire degeneratie

Leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD) is een ziekte die wordt gekenmerkt door verslechtering of afbraak van de macula, die verantwoordelijk is voor een scherp, centraal zicht. Bij neovasculaire LMD, ook wel "natte" LMD genoemd, beginnen bloedvaten op te groeien van het vaatvlies (het bed van bloedvaten onder het netvlies) naar het netvlies. Deze nieuwe en abnormale bloedvaten lekken vloeistof in de macula en veroorzaken macula-oedeem.

Blokkering van retinale bloedvaten

Wanneer retinale aders geblokkeerd zijn (retinale veneuze occlusie), loopt het bloed niet goed weg en lekt het in het netvlies. Als het in de macula lekt, ontstaat macula-oedeem. Lekkage wordt verergerd door de ernst van de blokkering, het aantal aders en de druk erin. Retinale veneuze occlusie wordt meestal geassocieerd met leeftijdsgebonden atherosclerose, diabetes, hoge bloeddruk en oogaandoeningen zoals glaucoom of ontsteking.

Ontstekingsziekten die het netvlies aantasten

Uveïtis beschrijft een groep ontstekingsziekten die zwelling in het oog veroorzaken en oogweefsel vernietigen. De term "uveïtis" wordt gebruikt omdat de ziekten het vaakst een deel van het oog aantasten dat uvea wordt genoemd. Uveïtis is echter niet beperkt tot de uvea. Uveïtis kan het hoornvlies, de iris, de lens, het glasvocht, het netvlies, de oogzenuw en het oogwit (sclera) aantasten.

Ontstekingsziekten en aandoeningen van het immuunsysteem kunnen ook het oog aantasten en zwelling en afbraak van weefsel in de macula veroorzaken. Deze aandoeningen omvatten cytomegalovirusinfectie, retinale necrose, sarcoïdose, het syndroom van Behçet, toxoplasmose, de ziekte van Eales en het Vogt-Koyanagi-Harada-syndroom.

Hoe controleert mijn oogarts op macula-oedeem?

Om macula-oedeem te diagnosticeren, voert uw oogzorgspecialist een grondig oogonderzoek uit en zoekt hij naar afwijkingen in het netvlies. De volgende tests kunnen worden uitgevoerd om de locatie en omvang van de ziekte te bepalen:

Gezichtsscherpte test. Een gezichtsscherptetest is een gebruikelijke manier om verlies van gezichtsvermogen te identificeren en kan helpen bij het diagnosticeren van gezichtsverlies als gevolg van macula-oedeem. Deze test maakt gebruik van een gestandaardiseerde kaart of kaart met rijen letters die van boven naar beneden kleiner worden. Als u één oog bedekt, wordt u gevraagd de kleinste regel letters die u kunt zien, hardop voor te lezen. Als u klaar bent, test u het andere oog.

Verwijderd oogonderzoek. Een uitgezet oogonderzoek wordt gebruikt om het netvlies grondiger te onderzoeken. Het geeft aanvullende informatie over de toestand van de macula en helpt bij het opsporen van lekkage van bloedvaten of cysten. Druppels worden in uw ogen geplaatst om uw pupillen te verwijden of te verwijden. Uw oogzorgspecialist onderzoekt vervolgens uw netvlies op tekenen van beschadiging of ziekte.

Fluorescentie-angiogram. Als uit eerdere tests blijkt dat u mogelijk macula-oedeem heeft, kan uw oogzorgspecialist een fluoresceïne-angiogram maken. Bij deze test wordt een speciale kleurstof in uw arm geïnjecteerd en maakt een camera foto's van het netvlies terwijl de kleurstof door de bloedvaten reist. Deze test helpt uw oogarts om de hoeveelheid schade aan de macula te bepalen.

Optische coherentietomografie. Dit is een test waarbij een speciaal licht en een camera worden gebruikt voor gedetailleerde weergaven van de cellagen in het netvlies. Het detecteert de dikte van het netvlies en is dus nuttig bij het bepalen van de mate van zwelling in de macula. Uw oogzorgspecialist kan ook optische coherentietomografie gebruiken na uw behandeling om bij te houden hoe goed u geneest.

Het Amsler-raster. De Amsler Grid biedt een gemakkelijke manier om te testen of uw centrale visie is veranderd of niet. Het kan zelfs kleine veranderingen in uw zicht herkennen.

Als je een leesbril nodig hebt, draag deze dan als je naar het Amsler-rooster kijkt. Het raster moet zich op dezelfde afstand van uw ogen bevinden als uw gebruikelijke leesmateriaal - ongeveer 14 inch. Test beide ogen een voor een om te zien of delen van het raster er vervormd, ontbrekend of donker uitzien. Markeer de gebieden van de kaart die u niet goed ziet en neem deze mee naar uw volgende oogonderzoek.

Wat is de behandeling voor macula-oedeem?

De behandeling van macula-oedeem wordt bepaald door het type macula-oedeem dat u heeft. De meest effectieve behandelingsstrategieën richten zich eerst op de onderliggende oorzaak van macula-oedeem, zoals diabetes of hoge bloeddruk, en behandelen vervolgens de schade in het netvlies direct.

Behandelingen voor diabetisch macula-oedeem en macula-oedeem veroorzaakt door andere aandoeningen zijn vaak hetzelfde. In sommige gevallen van macula-oedeem kunnen echter aanvullende behandelingen nodig zijn om de bijbehorende aandoeningen aan te pakken.

In het recente verleden was de standaardbehandeling voor macula-oedeem focale laserfotocoagulatie, die de warmte van een laser gebruikt om lekkende bloedvaten in het netvlies af te dichten. Recente klinische onderzoeken, waarvan er vele door NEI werden ondersteund, hebben er echter toe geleid dat artsen van lasertherapie zijn overgestapt op medicamenteuze behandelingen die rechtstreeks in het oog worden geïnjecteerd.

Anti-VEGF-injecties

De huidige zorgstandaard voor macula-oedeem is intravitreale injectie. Tijdens deze pijnloze procedure worden verdovende druppels op het oog aangebracht en wordt een korte dunne naald gebruikt om medicatie in de glasvochtgel (de vloeistof in het midden van het oog) te injecteren. De geneesmiddelen die bij deze behandeling worden gebruikt - Avastin, Eylea en Lucentis - blokkeren de activiteit van een stof die vasculaire endotheliale groeifactor (VEGF) wordt genoemd. VEGF bevordert de groei van bloedvaten. Met een gezond oog is dit geen probleem. Maar onder sommige omstandigheden wordt het netvlies uitgehongerd naar bloed en wordt VEGF overactief. Dit veroorzaakt de groei van kwetsbare bloedvaten die kunnen scheuren en bloed in het netvlies en de macula kunnen lekken, waardoor macula-oedeem ontstaat. Behandeling met anti-VEGF blokkeert de activiteit van VEGF en vertraagt de voortgang van macula-oedeem.

De anti-VEGF-medicijnen werken allemaal op vergelijkbare manieren om vaatvorming te blokkeren en lekkage in het netvlies te voorkomen. Een recente door NEI ondersteunde klinische studie die de effectiviteit van de drie geneesmiddelen voor DME rechtstreeks vergeleek, ontdekte dat de geneesmiddelen op dezelfde manier presteerden bij patiënten met milde zichtproblemen. Eylea presteerde echter beter voor mensen met een ernstiger gezichtsverlies (20/50 of erger). Uw oogzorgspecialist zal bespreken welke medicamenteuze behandeling voor u de beste optie is.

DME, zoals gezien door optische coherentietomografie (OCT). De twee afbeeldingen zijn gemaakt vóór (boven) en na een anti-VEGF-behandeling (onder). De dip in het netvlies is de fovea, een gebied van de macula waar het zicht normaal gesproken het scherpst is. Let op de zwelling van de macula en de verhoging van de fovea vóór de behandeling.

Ontstekingsremmende behandelingen

Corticosteroïde (steroïde) behandelingen, die ontstekingen verminderen, zijn de primaire behandeling voor macula-oedeem veroorzaakt door inflammatoire oogziekten. Deze ontstekingsremmende geneesmiddelen worden meestal toegediend via oogdruppels, pillen of injecties van corticosteroïden met langdurige afgifte in of rond het oog. Artsen hebben nu de keuze uit drie door de FDA goedgekeurde corticosteroïdimplantaten met verlengde afgifte voor ernstigere of langduriger aandoeningen:

Ozurdex is een implantaat dat een dosis dexamethason met verlengde afgifte afgeeft. Het is goedgekeurd voor DME, macula-oedeem na occlusie van de retinale vene en [niet-infectieuze] uveïtis.
Retisert is een implantaat dat een dosis fluocinolonacetonide met verlengde afgifte afgeeft. Het is goedgekeurd voor de behandeling van uveïtis, evenals DME dat niet reageert op corticosteroïden.
Iluvien is een implantaat dat in de loop van meerdere jaren kleine doses fluocinolonacetonide afgeeft. De Amerikaanse Food and Drug Administration heeft het goedgekeurd voor de behandeling van DME.

Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID's), in de vorm van oogdruppels, worden soms vóór of na een staaroperatie gebruikt om de ontwikkeling van macula-oedeem te voorkomen. Omdat ze chemisch verschillen van corticosteroïden, kunnen NSAID's worden gebruikt wanneer het oog niet reageert op behandeling met steroïden of om de bijwerkingen van het gebruik van steroïden in het oog te vermijden.

Vitrectomie

Sommige gevallen van macula-oedeem worden veroorzaakt wanneer het glasvocht (de gel die het gebied tussen de lens en het netvlies vult) aan de macula trekt. Een operatie om de glasvochtgel te verwijderen, een vitrectomie genaamd, verlicht het trekken aan de macula. Vitrectomie kan ook nodig zijn om bloed te verwijderen dat zich in het glasvocht heeft verzameld of om het gezichtsvermogen te corrigeren wanneer andere behandelingen voor macula-oedeem niet succesvol zijn. De meeste vitrectomie-operaties worden poliklinisch uitgevoerd.

Wat is het laatste onderzoek naar macula-oedeem?

Door NEI ondersteunde onderzoekers werken in laboratoria en klinieken in het hele land om beter te begrijpen waarom mensen macula-oedeem krijgen en om behandelingen te ontwikkelen die effectiever en gemakkelijker toe te dienen zijn. Uiteindelijk hopen onderzoekers behandelingen te ontwikkelen die de ontwikkeling van macula-oedeem kunnen omkeren of zelfs voorkomen. Bijvoorbeeld:

De door NEI ondersteunde Studies of Comparative Treatments for Retinal Vein Occlusion (SCORE) is een fase III klinische studie om behandelingsprotocollen te vergelijken voor macula-oedeem geassocieerd met centrale retinale veneuze occlusie. De proef zal twee anti-VEGF-behandelingen testen - Avastin en Eylea - om hun effectiviteit te vergelijken. Omdat er een significant verschil is in de kosten per dosis tussen de twee geneesmiddelen, is het belangrijk dat patiënten en artsen informatie hebben over welk medicijn in specifieke gevallen het beste zou kunnen werken.
Anti-VEGF-therapie is de standaardzorg voor DME geworden, maar niet alle patiënten reageren op de behandeling. In feite verbetert bijna de helft van de behandelde patiënten niet. Naast VEGF hebben ook een aantal ontstekingsfactoren invloed op macula-oedeem. Door NEI ondersteunde onderzoekers kijken naar hoe groeifactoren zoals VEGF interageren met ontstekingsfactoren om bij te dragen aan macula-oedeem. Hun bevindingen zouden kunnen leiden tot gecombineerde behandelingsbenaderingen die zowel gericht zijn op groei als op ontstekingsfactoren en een effectievere behandeling zijn voor mensen met DME.
Anti-VEGF-geneesmiddelen hebben aanvullende beperkingen. Herhaalde injecties zijn vereist en andere celtypen in het oog kunnen worden beïnvloed. De medicijnen pakken ook geen andere factoren aan die de ontwikkeling van macula-oedeem kunnen beïnvloeden, waaronder ontsteking. Door NEI ondersteunde onderzoekers onderzoeken een nieuw afleveringsplatform voor nanodeeltjes dat micro-RNA's gebruikt, delen van het genoom die de genexpressie beïnvloeden, om te bepalen of ze kunnen worden gebruikt om genen uit te schakelen die verband houden met de ontwikkeling van macula-oedeem.
Door NEI ondersteunde onderzoekers onderzoeken de mogelijkheid om weefsel te regenereren dat wordt vernietigd of beschadigd door retinale aandoeningen zoals macula-oedeem. De onderzoekers bestuderen hoe cellen in het netvlies reageren wanneer het netvlies wordt gestrest door gebrek aan bloed. Het doel is om te begrijpen hoe interacties tussen verschillende celtypen - inclusief zenuwcellen en de cellen die bloedvaten maken - kunnen leiden tot abnormale groei van bloedvaten. Dit kan mogelijk leiden tot de ontwikkeling van medicijnen om abnormale vaatgroei te ontmoedigen.

Niet gevonden wat u zocht? Zoek verder in de

symptomenzoeker