Borderline persoonlijkheidsstoornis is een ziekte die wordt gekenmerkt door een voortdurend patroon van wisselende stemmingen, zelfbeeld en gedrag. Deze symptomen resulteren vaak in impulsieve acties en problemen in relaties. Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis kunnen intense episodes van woede, depressie en angst ervaren die van enkele uren tot dagen kunnen duren.

Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis kunnen stemmingswisselingen ervaren en onzekerheid vertonen over hoe zij zichzelf en hun rol in de wereld zien. Daardoor kunnen hun interesses en waarden snel veranderen.

Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben ook de neiging om dingen in extremen te zien, zoals allemaal goed of allemaal slecht. Ook hun mening over andere mensen kan snel veranderen. Iemand die de ene dag als vriend wordt gezien, kan de volgende dag als een vijand of verrader worden beschouwd. Deze wisselende gevoelens kunnen leiden tot intense en onstabiele relaties.

Andere tekenen of symptomen kunnen zijn:

• Pogingen om echte of ingebeelde verlating te voorkomen, zoals het snel initiëren van intieme (fysieke of emotionele) relaties of het verbreken van de communicatie met iemand in afwachting van verlaten te worden
• Een patroon van intense en onstabiele relaties met familie, vrienden en geliefden, vaak slingerend van extreme nabijheid en liefde (idealisatie) naar extreme afkeer of woede (devaluatie)
• Vervormd en onstabiel zelfbeeld of zelfgevoel
• Impulsief en vaak gevaarlijk gedrag, zoals uitgeven, onveilige seks, middelenmisbruik, roekeloos autorijden en eetaanvallen. Let op: als dit gedrag zich voornamelijk voordoet tijdens een periode van verhoogde stemming of energie, kunnen het tekenen zijn van een stemmingsstoornis - niet van een borderline persoonlijkheidsstoornis.
• Zelfbeschadigend gedrag, zoals snijden
• Terugkerende gedachten over zelfmoordgedrag of -bedreigingen
• Intense en zeer veranderlijke stemmingen, waarbij elke aflevering een paar uur tot een paar dagen duurt
• Chronische gevoelens van leegte
• Ongepaste, intense woede of problemen met het beheersen van woede
• Moeilijkheden om te vertrouwen, wat soms gepaard gaat met irrationele angst voor de bedoelingen van anderen
• Gevoelens van dissociatie, zoals het gevoel van zichzelf afgesneden te zijn, zichzelf van buiten het lichaam te zien, of gevoelens van onwerkelijkheid

Niet iedereen met een borderline persoonlijkheidsstoornis ervaart elk symptoom. Sommige mensen ervaren maar een paar symptomen, terwijl anderen er veel hebben. Symptomen kunnen worden veroorzaakt door ogenschijnlijk gewone gebeurtenissen. Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis kunnen bijvoorbeeld boos en verontrust worden over kleine scheidingen van mensen met wie ze een hechte band hebben, zoals reizen op zakenreis. De ernst en frequentie van de symptomen en hoe lang ze duren, hangt af van het individu en zijn ziekte.

De oorzaak van borderline persoonlijkheidsstoornis is nog niet duidelijk, maar onderzoek suggereert dat genetica, hersenstructuur en functie, en omgevings-, culturele en sociale factoren een rol spelen, of het risico op het ontwikkelen van borderline persoonlijkheidsstoornis kunnen vergroten.

• Familiegeschiedenis. Mensen met een naast familielid, zoals een ouder of broer of zus met de stoornis, lopen mogelijk een groter risico om een ​​borderline persoonlijkheidsstoornis te ontwikkelen.
• Hersenfactoren. Studies tonen aan dat mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis structurele en functionele veranderingen in de hersenen kunnen hebben, vooral in de gebieden die impulsen en emotionele regulatie beheersen. Maar het is niet duidelijk of deze veranderingen risicofactoren zijn voor de aandoening, of worden veroorzaakt door de aandoening.
• Milieu-, culturele en sociale factoren. Veel mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis melden dat ze traumatische levensgebeurtenissen hebben meegemaakt, zoals misbruik, verlating of tegenslag tijdens hun kindertijd. Anderen zijn mogelijk blootgesteld aan onstabiele, ongeldige relaties en vijandige conflicten.

Hoewel deze factoren het risico van een persoon kunnen vergroten, betekent dit niet dat de persoon een borderline persoonlijkheidsstoornis zal ontwikkelen. Evenzo kunnen er mensen zijn zonder deze risicofactoren die tijdens hun leven een borderline persoonlijkheidsstoornis zullen ontwikkelen.

Borderline persoonlijkheidsstoornis werd historisch gezien als moeilijk te behandelen. Maar met een nieuwere, evidence-based behandeling ervaren veel mensen met de stoornis minder of minder ernstige symptomen en een verbeterde kwaliteit van leven. Het is belangrijk dat mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis een op bewijs gebaseerde, gespecialiseerde behandeling krijgen van een goed opgeleide zorgverlener. Andere soorten behandeling, of behandeling die wordt gegeven door een arts of therapeut die niet voldoende is opgeleid, kan de persoon niet ten goede komen.

Er zijn veel factoren die van invloed zijn op de tijd die nodig is om de symptomen te verbeteren zodra de behandeling begint, dus het is belangrijk voor mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis en hun naasten om geduldig te zijn en de juiste ondersteuning te krijgen tijdens de behandeling.

Tests en diagnose

Een erkende professional in de geestelijke gezondheidszorg - zoals een psychiater, psycholoog of klinisch maatschappelijk werker - die ervaring heeft met het diagnosticeren en behandelen van psychische stoornissen kan borderline persoonlijkheidsstoornis diagnosticeren door:

• Een grondig interview afronden, inclusief een bespreking van de symptomen
• Een zorgvuldig en grondig medisch onderzoek uitvoeren, dat kan helpen andere mogelijke oorzaken van symptomen uit te sluiten
• Vragen over medische familiegeschiedenis, inclusief eventuele geschiedenis van psychische aandoeningen

Borderline persoonlijkheidsstoornis komt vaak voor bij andere psychische aandoeningen. Gelijktijdige stoornissen kunnen het moeilijker maken om borderline persoonlijkheidsstoornis te diagnosticeren en te behandelen, vooral als symptomen van andere ziekten overlappen met de symptomen van borderline persoonlijkheidsstoornis. Een persoon met een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft bijvoorbeeld meer kans om ook symptomen van depressie, bipolaire stoornis, angststoornissen, stoornissen in het gebruik van middelen of eetstoornissen te ervaren.

Zoek en blijf bij de behandeling

Door het NIMH gefinancierde onderzoeken tonen aan dat mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis die geen adequate behandeling krijgen:

• Meer kans op het ontwikkelen van andere chronische medische of psychische aandoeningen
• Minder geneigd om gezonde levensstijlkeuzes te maken

Borderline persoonlijkheidsstoornis wordt ook in verband gebracht met een significant hoger percentage zelfbeschadiging en suïcidaal gedrag dan het algemene publiek.

Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis die erover denken zichzelf te verwonden of zelfmoord te plegen, hebben onmiddellijk hulp nodig.

Als u of iemand die u kent in een crisis verkeert , bel dan de gratis National Suicide Prevention Lifeline (NSPL) op 1-800-273-TALK (8255), 24 uur per dag, 7 dagen per week. De service is voor iedereen beschikbaar. Doven en slechthorenden kunnen contact opnemen met de Lifeline via TTY op 1-800-799-4889. Alle oproepen zijn gratis en vertrouwelijk. Neem rechtstreeks contact op met sociale media als u zich zorgen maakt over de updates van de sociale media van een vriend of bel 911 in geval van nood. Lees meer op de gezondheidspagina over zelfmoordpreventie van NIMH .

De behandelingen die op deze pagina worden beschreven, zijn slechts enkele van de opties die mogelijk beschikbaar zijn voor een persoon met een borderline persoonlijkheidsstoornis.

Psychotherapie

Psychotherapie is de eerstelijnsbehandeling voor mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Een therapeut kan een een-op-een behandeling bieden tussen de therapeut en de patiënt, of behandeling in groepsverband. Door een therapeut geleide groepssessies kunnen mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis leren hoe ze met anderen moeten omgaan en hoe ze zich effectief kunnen uiten.

Het is belangrijk dat mensen in therapie goed overweg kunnen met en vertrouwen hebben in hun therapeut. De aard van de borderline persoonlijkheidsstoornis kan het voor mensen met de stoornis moeilijk maken om een ​​comfortabele en vertrouwensvolle band met hun therapeut te onderhouden.

Twee voorbeelden van psychotherapieën die worden gebruikt om borderline persoonlijkheidsstoornis te behandelen zijn:

• Dialectische gedragstherapie (DBT): dit type therapie is ontwikkeld voor personen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. DBT gebruikt concepten van mindfulness en acceptatie of bewust zijn van en aandacht hebben voor de huidige situatie en emotionele toestand. DBT leert ook vaardigheden die kunnen helpen:
• Beheers intense emoties
• Beperk zelfdestructief gedrag
• Verbeter relaties
• Cognitieve gedragstherapie (CGT): dit type therapie kan mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis helpen bij het identificeren en veranderen van kernovertuigingen en gedragingen die ten grondslag liggen aan onnauwkeurige percepties van zichzelf en anderen, en problemen met de interactie met anderen. CGT kan een reeks stemmings- en angstsymptomen helpen verminderen en het aantal zelfmoord- of zelfbeschadigend gedrag verminderen.

Lees meer op de gezondheidspagina van NIMH over psychotherapieën .

Medicijnen

Omdat de voordelen onduidelijk zijn, worden medicijnen doorgaans niet gebruikt als de primaire behandeling voor borderline persoonlijkheidsstoornis. In sommige gevallen kan een psychiater echter medicijnen aanbevelen om specifieke symptomen te behandelen, zoals:

• stemmingswisselingen
• depressie
• andere gelijktijdig voorkomende psychische stoornissen

Behandeling met medicijnen kan zorg van meer dan één medische professional vereisen.

Bepaalde medicijnen kunnen bij verschillende mensen verschillende bijwerkingen veroorzaken. Praat met uw arts over wat u van een bepaald medicijn kunt verwachten. Lees meer in het gezondheidsonderwerp van NIMH's Mental Health Medications .

Andere elementen van zorg

Sommige mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis ervaren ernstige symptomen en hebben intensieve, vaak intramurale zorg nodig. Anderen gebruiken misschien een aantal poliklinische behandelingen, maar hebben nooit ziekenhuisopname of spoedeisende zorg nodig.

Therapie voor zorgverleners en familieleden

Gezinnen en verzorgers van mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis kunnen ook baat hebben bij therapie. Het hebben van een familielid of geliefde met de stoornis kan stressvol zijn, en familieleden of verzorgers kunnen onbedoeld handelen op een manier die de symptomen van hun geliefde kan verergeren.

Sommige therapieën voor borderline persoonlijkheidsstoornis omvatten familieleden, zorgverleners of dierbaren in behandelsessies. Dit type therapie helpt door:

• Het familielid of de geliefde vaardigheden laten ontwikkelen om een ​​persoon met een borderline persoonlijkheidsstoornis beter te begrijpen en te ondersteunen
• Focussen op de behoeften van familieleden om hen te helpen de obstakels en strategieën te begrijpen om voor iemand met een borderline persoonlijkheidsstoornis te zorgen. Hoewel er meer onderzoek nodig is om de effectiviteit van gezinstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis vast te stellen, suggereren studies naar andere psychische stoornissen dat het opnemen van familieleden kan helpen bij de behandeling van een persoon.

Hulp zoeken

Meer informatie over het vinden van een zorgverlener of behandeling voor psychische stoornissen in het algemeen is beschikbaar op onze webpagina Hulp bij psychische aandoeningen .

Tips voor familie en verzorgers

Om een ​​vriend of familielid met de stoornis te helpen:

• Bied emotionele steun, begrip, geduld en aanmoediging - verandering kan moeilijk en beangstigend zijn voor mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis, maar het is mogelijk dat ze na verloop van tijd beter worden
• Lees meer over psychische stoornissen, waaronder borderline persoonlijkheidsstoornis, zodat u kunt begrijpen wat de persoon met de stoornis ervaart
• Moedig uw geliefde die in behandeling is voor een borderline persoonlijkheidsstoornis aan om te vragen naar gezinstherapie
• Zoek zelf advies bij een therapeut. Het mag niet dezelfde therapeut zijn die uw geliefde met een borderline persoonlijkheidsstoornis ziet