Home / Aandoeningen / Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)

Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)

  • Artikel
  • 2021-02-28

Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) is een aandoening die wordt gekenmerkt door een voortdurend patroon van onoplettendheid en / of hyperactiviteit-impulsiviteit die het functioneren of de ontwikkeling verstoort.

  • Onoplettendheid betekent dat een persoon van zijn taak afdwaalt, volharding mist, moeite heeft om de focus vast te houden en ongeorganiseerd is; en deze problemen zijn niet te wijten aan verzet of gebrek aan begrip.
  • Hyperactiviteit betekent dat een persoon constant lijkt te bewegen, ook in situaties waarin het niet gepast is; of overdreven onrustig, tikt of praat. Bij volwassenen kan het extreme rusteloosheid zijn of anderen uitputten bij constante activiteit.
  • Impulsiviteit betekent dat een persoon overhaaste acties onderneemt die op dat moment plaatsvinden zonder er eerst over na te denken en die een hoog potentieel voor schade kunnen hebben, of een verlangen naar onmiddellijke beloningen of het onvermogen om bevrediging uit te stellen. Een impulsief persoon kan sociaal opdringerig zijn en anderen buitensporig onderbreken of belangrijke beslissingen nemen zonder rekening te houden met de gevolgen op de lange termijn.

Tekenen en symptomen

Onoplettendheid en hyperactiviteit / impulsiviteit zijn de belangrijkste gedragingen van ADHD. Sommige mensen met ADHD hebben alleen problemen met een van de gedragingen, terwijl anderen zowel onoplettendheid als hyperactiviteit-impulsiviteit hebben. De meeste kinderen hebben het gecombineerde type ADHD.

Op de kleuterschool is hyperactiviteit het meest voorkomende ADHD-symptoom.

Het is normaal om wat onoplettendheid, ongerichte motoriek en impulsiviteit te hebben, maar voor mensen met ADHD zijn deze gedragingen:

  • zijn ernstiger
  • komen vaker voor
  • interfereren met of verminderen de kwaliteit van hun sociaal functioneren, op school of in een baan

Onoplettendheid

Mensen met symptomen van onoplettendheid kunnen vaak:

  • Zie details over het hoofd of mis ze, maak onzorgvuldige fouten bij schoolwerk, op het werk of tijdens andere activiteiten
  • Heb problemen om de aandacht vast te houden bij taken of spelen, inclusief gesprekken, lezingen of langdurig lezen
  • Lijkt niet te luisteren als er rechtstreeks mee wordt gesproken
  • Instructies niet opvolgen en schoolwerk, klusjes of taken op de werkplek niet afmaken of taken starten, maar snel de focus verliezen en gemakkelijk op een zijspoor raken
  • Problemen hebben met het organiseren van taken en activiteiten, zoals wat u in de juiste volgorde moet doen, materialen en bezittingen op orde houden, rommelig werk en slecht tijdbeheer hebben en deadlines niet halen
  • Vermijd of houd niet van taken die aanhoudende mentale inspanning vereisen, zoals schoolwerk of huiswerk, of voor tieners en oudere volwassenen, het voorbereiden van rapporten, het invullen van formulieren of het doornemen van lange papieren
  • Verlies dingen die nodig zijn voor taken of activiteiten, zoals schoolbenodigdheden, potloden, boeken, gereedschap, portemonnees, sleutels, papierwerk, brillen en mobiele telefoons
  • Laat u gemakkelijk afleiden door niet-gerelateerde gedachten of prikkels
  • Wees vergeetachtig bij dagelijkse activiteiten, zoals klusjes, boodschappen, terugbellen en het nakomen van afspraken

Hyperactiviteit-impulsiviteit

Mensen met symptomen van hyperactiviteit-impulsiviteit kunnen vaak:

  • Friemelen en kronkelen in hun stoelen
  • Verlaat hun stoel in situaties waarin verwacht wordt dat u blijft zitten, zoals in de klas of op kantoor
  • Ren of sprint rond of klim in situaties waarin het ongepast is of, bij tieners en volwassenen, vaak rusteloos voelt
  • Niet in staat zijn om rustig te spelen of hobby's te beoefenen
  • Wees constant in beweging of 'onderweg', of gedraag je alsof 'aangedreven door een motor'
  • Praat non-stop
  • Flap een antwoord eruit voordat een vraag is beantwoord, maak de zinnen van anderen af ​​of spreek zonder te wachten op een beurt in een gesprek
  • Heb moeite om op zijn of haar beurt te wachten
  • Anderen onderbreken of binnendringen, bijvoorbeeld in gesprekken, games of activiteiten

De diagnose van ADHD vereist een uitgebreide evaluatie door een bevoegde arts, zoals een kinderarts, psycholoog of psychiater met expertise op het gebied van ADHD. Om de diagnose ADHD te krijgen, moeten de symptomen van onoplettendheid en / of hyperactiviteit-impulsiviteit chronisch of langdurig zijn, het functioneren van de persoon aantasten en ervoor zorgen dat de persoon achterloopt op de typische ontwikkeling voor zijn of haar leeftijd. De arts zal er ook voor zorgen dat eventuele ADHD-symptomen niet te wijten zijn aan een andere medische of psychiatrische aandoening. De meeste kinderen met ADHD krijgen een diagnose tijdens de basisschooljaren. Voor een adolescent of volwassene om de diagnose ADHD te krijgen, moeten de symptomen aanwezig zijn vóór de leeftijd van 12 jaar.

ADHD-symptomen kunnen al optreden tussen de leeftijd van 3 en 6 jaar en kunnen doorgaan tijdens de adolescentie en volwassenheid. Symptomen van ADHD kunnen worden aangezien voor emotionele of disciplinaire problemen of helemaal over het hoofd worden gezien bij rustige, brave kinderen, wat leidt tot een vertraging bij de diagnose. Volwassenen met niet-gediagnosticeerde ADHD kunnen een geschiedenis hebben van slechte academische prestaties, problemen op het werk of moeilijke of mislukte relaties.

ADHD-symptomen kunnen in de loop van de tijd veranderen naarmate een persoon ouder wordt. Bij jonge kinderen met ADHD is hyperactiviteit-impulsiviteit het meest overheersende symptoom. Naarmate een kind de basisschool bereikt, kan het symptoom van onoplettendheid prominenter worden en ervoor zorgen dat het kind academisch worstelt. Tijdens de adolescentie lijkt hyperactiviteit af te nemen en kan dit vaker worden weergegeven als gevoelens van rusteloosheid of friemelen, maar onoplettendheid en impulsiviteit kunnen blijven bestaan. Veel adolescenten met ADHD worstelen ook met relaties en antisociaal gedrag. Onoplettendheid, rusteloosheid en impulsiviteit hebben de neiging om tot in de volwassenheid aan te houden.

Risicofactoren

Onderzoekers weten niet zeker wat ADHD veroorzaakt. Net als veel andere ziekten kunnen verschillende factoren bijdragen aan ADHD, zoals:

  • Genen
  • Het roken van sigaretten, alcoholgebruik of drugsgebruik tijdens de zwangerschap
  • Blootstelling aan milieutoxines tijdens de zwangerschap
  • Blootstelling aan milieutoxines, zoals hoge niveaus van lood, op jonge leeftijd
  • Laag geboorte gewicht
  • Hersenletsel

ADHD komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, en vrouwen met ADHD hebben meer kans op problemen met voornamelijk onoplettendheid. Andere aandoeningen, zoals leerstoornissen, angststoornissen, gedragsstoornissen, depressie en middelenmisbruik, komen vaak voor bij mensen met ADHD.

Behandeling en therapieën

Hoewel er geen remedie is voor ADHD, kunnen de momenteel beschikbare behandelingen de symptomen helpen verminderen en het functioneren verbeteren. Behandelingen omvatten medicatie, psychotherapie, opleiding of training, of een combinatie van behandelingen.

Medicatie

Voor veel mensen verminderen ADHD-medicijnen hyperactiviteit en impulsiviteit en verbeteren ze hun vermogen om zich te concentreren, te werken en te leren. Medicatie kan ook de fysieke coördinatie verbeteren. Soms moeten verschillende medicijnen of doseringen worden geprobeerd voordat u de juiste vindt die voor een bepaalde persoon werkt. Iedereen die medicijnen gebruikt, moet nauwlettend en zorgvuldig worden gecontroleerd door hun voorschrijvende arts.

Stimulerende middelen. Het meest voorkomende type medicatie dat wordt gebruikt voor de behandeling van ADHD, wordt een 'stimulerend middel' genoemd. Hoewel het misschien ongebruikelijk lijkt om ADHD te behandelen met een medicijn dat als een stimulerend middel wordt beschouwd, werkt het door de hersenchemicaliën dopamine en noradrenaline te verhogen, die een essentiële rol spelen bij het denken en de aandacht.

Onder medisch toezicht worden stimulerende medicijnen als veilig beschouwd. Er zijn echter risico's en bijwerkingen, vooral bij misbruik of bij inname boven de voorgeschreven dosis. Stimulerende middelen kunnen bijvoorbeeld de bloeddruk en hartslag verhogen en de angst vergroten. Daarom moet een persoon met andere gezondheidsproblemen, waaronder hoge bloeddruk, toevallen, hartaandoeningen, glaucoom, lever- of nieraandoeningen of een angststoornis, zijn arts raadplegen voordat hij een stimulerend middel gebruikt.

Praat met een arts als u een van deze of andere bijwerkingen opmerkt tijdens het gebruik van stimulantia:

  • verminderde eetlust
  • slaapproblemen
  • tics (plotselinge, zich herhalende bewegingen of geluiden)
  • persoonlijkheidsveranderingen
  • verhoogde angst en prikkelbaarheid
  • buikpijn
  • hoofdpijn

Niet-stimulerende middelen. Een paar andere ADHD-medicijnen zijn niet-stimulerende middelen. Het duurt langer voordat deze medicijnen beginnen te werken dan stimulerende middelen, maar ze kunnen ook de focus, aandacht en impulsiviteit verbeteren bij een persoon met ADHD. Artsen kunnen een niet-stimulerend middel voorschrijven: wanneer een persoon lastige bijwerkingen heeft van stimulerende middelen; wanneer een stimulerend middel niet effectief was; of in combinatie met een stimulerend middel om de effectiviteit te vergroten.

Hoewel niet specifiek goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor de behandeling van ADHD, worden sommige antidepressiva soms alleen of in combinatie met een stimulerend middel gebruikt om ADHD te behandelen. Antidepressiva kunnen alle symptomen van ADHD helpen en kunnen worden voorgeschreven als een patiënt vervelende bijwerkingen van stimulerende middelen heeft. Antidepressiva kunnen in combinatie met stimulerende middelen helpen als een patiënt ook een andere aandoening heeft, zoals een angststoornis, depressie of een andere stemmingsstoornis.

Artsen en patiënten kunnen samenwerken om de beste medicatie, dosis of medicatiecombinatie te vinden. Leer de basisprincipes over stimulerende middelen en andere medicijnen voor de geestelijke gezondheid op de NIMH Mental Health Medications- webpagina en kijk op de FDA-website voor de laatste informatie over waarschuwingen, medicatiehandleidingen voor patiënten of nieuw goedgekeurde medicijnen.

Psychotherapie en psychosociale interventies

Er is aangetoond dat verschillende specifieke psychosociale interventies patiënten en hun families helpen de symptomen te beheersen en het dagelijks functioneren te verbeteren. Bovendien hebben kinderen en volwassenen met ADHD begeleiding en begrip nodig van hun ouders, gezinnen en leraren om hun volledige potentieel te bereiken en te slagen.

Voor schoolgaande kinderen kunnen frustratie, schuld en woede binnen een gezin zijn ontstaan ​​voordat een kind wordt gediagnosticeerd. Ouders en kinderen hebben wellicht gespecialiseerde hulp nodig om negatieve gevoelens te overwinnen. Beroepsbeoefenaren in de geestelijke gezondheidszorg kunnen ouders voorlichten over ADHD en hoe het een gezin beïnvloedt. Ze zullen het kind en zijn of haar ouders ook helpen bij het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden, attitudes en manieren om met elkaar om te gaan.

Gedragstherapie is een vorm van psychotherapie die erop gericht is een persoon te helpen zijn of haar gedrag te veranderen. Het kan praktische hulp inhouden, zoals hulp bij het organiseren van taken of het voltooien van schoolwerk, of het verwerken van emotioneel moeilijke gebeurtenissen. Gedragstherapie leert een persoon ook hoe:

  • zijn of haar eigen gedrag in de gaten houden
  • zichzelf loven of belonen voor het handelen op een gewenste manier, zoals het beheersen van woede of denken voordat u handelt

Ouders, leerkrachten en gezinsleden kunnen ook positieve of negatieve feedback geven voor bepaald gedrag en helpen bij het opstellen van duidelijke regels, takenlijsten en andere gestructureerde routines om een ​​persoon te helpen zijn of haar gedrag te beheersen. Therapeuten kunnen kinderen ook sociale vaardigheden bijbrengen, zoals wachten op hun beurt, speelgoed delen, om hulp vragen of reageren op plagen. Het leren lezen van gezichtsuitdrukkingen en de tone of voice van anderen, en hoe gepast te reageren, kan ook deel uitmaken van sociale vaardigheidstraining.

Cognitieve gedragstherapie kan iemand ook mindfulness-technieken of meditatie leren. Een persoon leert zich bewust te zijn van zijn eigen gedachten en gevoelens en deze te accepteren om de focus en concentratie te verbeteren. De therapeut moedigt de persoon met ADHD ook aan zich aan te passen aan de levensveranderingen die de behandeling met zich meebrengt, zoals nadenken voordat hij handelt, of de neiging weerstaan ​​om onnodige risico's te nemen.

Gezins- en huwelijkstherapie kan familieleden en echtgenoten helpen betere manieren te vinden om met storend gedrag om te gaan, gedragsveranderingen aan te moedigen en de interacties met de patiënt te verbeteren.

Ouderschapstraining (gedragsmatige oudermanagementtraining) leert ouders de vaardigheden die ze nodig hebben om positief gedrag bij hun kinderen aan te moedigen en te belonen. Het helpt ouders te leren hoe ze een systeem van beloningen en consequenties kunnen gebruiken om het gedrag van een kind te veranderen. Ouders wordt geleerd om onmiddellijke en positieve feedback te geven voor gedragingen die ze willen aanmoedigen en om gedrag dat ze willen ontmoedigen te negeren of om te buigen. Ze kunnen ook leren situaties zo te structureren dat gewenst gedrag wordt ondersteund.

Het is aangetoond dat specifieke interventies op het gebied van gedragsmatige klasmanagement effectief zijn voor het beheersen van de symptomen van jongeren en het verbeteren van hun functioneren op school en met leeftijdsgenoten. Deze op onderzoek gebaseerde strategieën omvatten doorgaans door de leerkracht geïmplementeerde beloningsprogramma's die vaak gebruik maken van puntensystemen en communicatie met ouders via dagelijkse rapportkaarten.

Veel scholen bieden speciaal onderwijs aan kinderen met ADHD die hiervoor in aanmerking komen. Onderwijsspecialisten helpen het kind, de ouders en de leerkrachten veranderingen aan te brengen in de klas en huiswerkopdrachten om het kind te helpen slagen. Openbare scholen zijn verplicht om deze diensten aan te bieden aan gekwalificeerde kinderen, die mogelijk gratis zijn voor gezinnen die in het schooldistrict wonen. Ga voor meer informatie over de Individuals with Disabilities Education Act (IDEA) naar de IDEA-website van het Amerikaanse ministerie van Onderwijs .

Stressbeheersingstechnieken kunnen ouders van kinderen met ADHD ten goede komen door hun vermogen om met frustratie om te gaan, te vergroten, zodat ze kalm op het gedrag van hun kind kunnen reageren.

Steungroepen kunnen ouders en gezinnen helpen contact te leggen met anderen die soortgelijke problemen en zorgen hebben. Groepen komen vaak regelmatig bijeen om frustraties en successen te delen, informatie uit te wisselen over aanbevolen specialisten en strategieën, en om met experts te praten.

Het National Resource Center on ADHD, een programma van kinderen en volwassenen met Attention-Deficit / Hyperactivity Disorder (CHADD®) ondersteund door de Centers for Disease Control and Prevention (CDC), beschikt over informatie en veel bronnen. U kunt dit centrum online of telefonisch bereiken op 1-866-200-8098.

Zie voor meer informatie over psychotherapie de webpagina Psychotherapieën op de NIMH-website.

Tips om kinderen en volwassenen met ADHD te helpen georganiseerd te blijven

Voor kinderen:

Ouders en leerkrachten kunnen kinderen met ADHD helpen georganiseerd te blijven en aanwijzingen op te volgen met hulpmiddelen zoals:

  • Een routine en een schema bijhouden. Houd elke dag dezelfde routine aan, van wakker worden tot bedtijd. Neem tijden op voor huiswerk, buitenspelen en binnenactiviteiten. Bewaar het schema op de koelkast of op een prikbord in de keuken. Schrijf de wijzigingen zo lang mogelijk van tevoren op het schema.
  • Dagelijkse items ordenen. Zorg voor een plek voor alles (zoals kleding, rugzakken en speelgoed) en houd alles op zijn plaats.
  • Met behulp van huiswerk en notebook-organisatoren. Gebruik organisatoren voor schoolmateriaal en benodigdheden. Benadruk uw kind hoe belangrijk het is om opdrachten op te schrijven en de nodige boeken mee naar huis te nemen.
  • Duidelijk en consistent zijn. Kinderen met ADHD hebben consistente regels nodig die ze kunnen begrijpen en volgen.
  • Lof of beloningen geven wanneer regels worden gevolgd. Kinderen met ADHD krijgen en verwachten vaak kritiek. Zoek naar goed gedrag en prijs het.

Voor volwassenen:

Een professionele hulpverlener of therapeut kan een volwassene met ADHD helpen te leren hoe hij of zij zijn of haar leven kan organiseren met hulpmiddelen zoals:

  • Routines bijhouden
  • Lijsten maken voor verschillende taken en activiteiten
  • Een kalender gebruiken voor het plannen van evenementen
  • Herinneringsnotities gebruiken
  • Een speciale plek toewijzen voor sleutels, rekeningen en papierwerk
  • Grote taken opsplitsen in beter beheersbare, kleinere stappen, zodat het voltooien van elk onderdeel van de taak een gevoel van vervulling geeft.


Was dit artikel nuttig? 


Niet gevonden wat u zocht? Zoek verder in de